Sanayinin kentleşmeye etkisi
Kent planlanmasında mekânların fonksiyon kararı çok önem taşımaktadır. Mekânı anlamak için endüstri, alan ekonomisinde, ulaşım ilişkilerinin mekânsal kararlardaki planlanması ve ihtiyaç analizine göre dikkate alınması endüstri saçılmasında önemli etkiler yaratmaktadır. Günümüzde sanayi kavramı endüstri kavramı ile eş anlamda kullanılmaktadır. Bir bölgede sanayi alanı planlamasına karar verilmesi tüm kent dinamiklerini değiştirmektedir. Bu bağlamda çalışma alanları, konut alanları, ulaşım ilişkileri birbirlerine bağlı olarak kentin gelişiminde rol oynamaktadır.
Sanayi Devrimi sonucunda ortaya çıkan yenilikler büyük sanayi kentlerinin kurulmasına sebep olmuş, teknolojinin gelişmesi insan gücüne olan ihtiyacı azalttığından köyden kente göç başlamıştır. Kentleşme sanayileşme ile doğrudan ilişkili olduğundan, meydana geldiği toplumlarda ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda değişiklikler yaratmıştır. Bursa da bu gelişimlerden etkilenmiş bir kenttir.
Üretimin bir yerde bütün bileşenlerin aynı mekânda planlanması mekânda önemli farklılıklar yaratmaktadır. Endüstrinin organizasyon yapısına bakılarak kararlar verilmesi gerekmektedir.
Mekânı anlamak için endüstrinin organizasyon yapısı önemlidir. Keza endüstrinin organizasyon teknolojiye bağlı olarak çekeceği işgücü farklılık gösterir ki bu da konut alanlarını etkiler. Emek gücü yok makineleşme azsa mekânla kurduğunuz ilişkiler farklılaştıracaktır. İmalatın kendi iç dinamiği vardır.
Sermayenin nasıl kullanıldığı, kent formu üzerinde etkileri olan bir unsurdur. Sermayede kendi içinde dönüşümleri gerçekleştirmektedir. Bu unsurların hepsi kent mekânı içinde etkisini oluşturur.
Kent dinamikleri içerisinde, yer seçim kararları, kent erkinin aldığı kararlar, kent gelişimini doğrudan etkileyeceği için bilgiye, veriye dayalı, öngörülü kararlar kentin gelecekteki sorunlarının önüne geçecektir.
Kentlerde sanayi, lojistik ve bunlara bağlı konut/ticaret fonksiyonları ile gerçekleşen gelişmeler son 50 yıllık dönemde metropolün bir uçtan bir uca yarattığı yapılaşmaları sanayi-konut etkileşimi bağlamında sorgulamak, tartışmak gerekir.
Ülkemizde yaşanan hızlı sanayileşme döneminde yeterli politikalar üretilmediği ve önlemler alınamadığı gibi nedenlerle düzenli ve planlı bir kentleşme sağlanamamıştır.
Sanayileşme hareketi neticesinde, ulaşımın ve ulaşım araçlarının gelişmesi ve toplumun sosyo-ekonomik ve politik gelişimi nedeniyle, kayda değer bir nüfus önce en yakın yerleşim yerlerinde ve daha sonra büyük metropol alanlarında toplanmıştır.
Sanayi alanı planlamasında trafiğin analiz edilmesi önceliklidir. Kentlerde; sanayi alanı gelişim süreci, sanayinin kuruluş yılları, çalışanların oturdukları yerler, çevre yerleşimlerinin yapılanma süreci ve kurulan sanayi alanlarının çevre değişimine etkisi kaçınılmazdır.
