Para yurt dışına kaçıyor
Uzunca bir süredir yabancıların Türkiye’den mülk edinimi ile ilgili eleştirilerin toplumsal yansımalarına şahit oluyoruz. Yabancılara mülk satımının yasaklanması gerektiği ile ilgili birtakım söylemler dönüp duruyor ancak şahsi fikrim bunun yasaklanmaması gerektiği yönündedir ki zaten yabancılara mülk satışının yasal dayanağı mütekabiliyet esasıdır. Basitçe bizim mülk alabileceğimiz ülkelerin vatandaşlarının da bizim ülkemizden mülk alabilme hakkı mevcuttur. Haliyle bunun yasaklanmasını istemek tamamen popülist bir söylemden öte bir şey değildir. Bu konu tamamen apayrı bir konu olduğundan bu yazıda bunu çok daha fazla açmıyorum ancak bununla beraber daha enteresan bir durum bizim vatandaşlarımızın son yıllarda mülk alımlarında yurt dışına çok bariz bir yönelim gösteriyor oluşudur.
Yurt dışından bir mülk alımı kişisel bir tercihtir elbette ve şahsen bunu eleştirmem ancak bunun sebepleri bence oturulup düşünülmesi gereken bir noktadır. Bir vatandaş kendi ülkesi dururken neden rahatça ulaşımının olmadığı bir ülkede yatırım yapsın? En basitinden herhangi bir problemle karşılaşması halinde kendi ülkesindeki çözüm bulma olasılıklarının süreç anlamında çok daha zoru ile karşılaşacağı barizken neden bu tarz bir yatırıma yönelsin? Bunun aslına bakarsak iki net sebebi var; ekonomik ve siyasi istikrarsızlık.
Ekonomik anlamda şu an yurtdışına erişiminiz varsa ve belli bir gelir düzeyinin üstündeyseniz yurt dışında yatırım yapmak kendi birikiminizi korumanız açısından oldukça mantıklıdır. Döviz cinsinden yapacağınız yatırım öncelikle enflasyonist ortamdan etkilenmediği gibi döviz cinsinden kira almak gibi bir artı ile birlikte daha kısa amortisman süresi ile cazip hale gelmektedir. Hal böyleyken Türkiye’den yatırım yapmak mı yurt dışından daha mantıklı fiyatlarla yatırım yapmak mı derseniz ibre otomatikman yurt dışına yönelmektedir.
Diğer konu ise siyasi istikrarsızlıktır ki yurt dışında yatırım yapanların birçoğunun aklında pek dile getirilmek istenmese de çocukları için daha iyi eğitim fırsatları, daha stressiz bir yaşam ve vatandaşlık ile birlikte olası muhtemel farklı bir yaşam planı yatmaktadır ki bu konuda da bir eleştiri yapmam mümkün değil. Kişilerin daha rahat, daha stressiz ve bununla beraber hukuk kavramının daha keskin olduğu ülkelere kayması aslında her birimizin kendimizi daha güvende hissetme isteğinden fazlası değildir. Buna kendi ülkemizde bir mülk alırken dikkate aldığımız güvenlik, yaşayan profili, eğitim olanakları gibi parametrelerin makro versiyonu olarak bakabiliriz. Bu bakış açısıyla da mülk yatırımının yurt dışına kayıyor oluşu çok daha rahat kavranabilir bir hal almaktadır.
Bununla birlikte gönül ister ki ekonomik ve siyasi istikrarsızlığın orta ve uzun vadede ortadan kalkması ve buna bağlı olarak bu yönelimin azalmasıdır. Aksi durumda yurt dışı yatırımlarının kesilmesi bir kenara daha sert bir şekilde artmaya devam etmesi kuvvetle muhtemeldir.
