Endüstriyel Stil ve Modern Stil
Geçen ayki yazımda “country” ve “neoklasik” stilleri incelemiştik. Bu ay yine çok sevilen bir diğer iki stilden; “endüstriyel” ve “modern” stilden bahsetmek istiyorum.
Endüstriyel stil ilk olarak 2000’li yıllarda New York Brooklyn’de -daha sonra her yerde- depo, fabrika gibi alanların, sürekli artan nüfusa oranla yetersiz kalan konut sayısını artırmaya çözüm olarak, dönüştürülmeleriyle ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Yeni teknolojilerle değişen iş güvenliği standartları sebebiyle âtıl kalan bazı eski fabrika binaları; açık kat planları, ferah tavan yükseklikleri ve doğal ışığı maksimumda almayı hedefleyen geniş pencere açıklıklarıyla konuta evrilmek için elverişli görülür. Bu mekânların dönüştürülmesi ve barındırdığı unsurların da yaşam alanlarına entegre edilmesiyle de endüstriyel stil hayatımıza girmiş olur.
Peki, gerçekte fabrika, depo gibi amaçlarla üretilmiş bu mekânların dönüştürülmesinden elde edilen endüstriyel tarzı; biz sonradan dönüştürerek değil de, direkt sıfırdan hangi dokunuşlarla, nasıl uygularız dersek…
-Öncelikle sıvasız duvarlar, çıplak bırakılmış tuğla veya brüt beton görünümü bu stilin olmazsa olmazı diyebiliriz. Elimizdeki mekânın her zaman bu şekilde üretilmiş olmasını beklemek de günümüzde zor olduğundan, endüstriyel stili yansıtabileceğimiz doğal taş kaplamalardan poliüretan levhalara kadar tuğla ve brüt beton görünümünü yakalayabileceğimiz çok çeşitli malzemeler piyasada bulunmakta. (Burada ilaveten belirtmem gerekir ki; biz mimarlar, tasarımcılar, yapay ve suni malzemeleri gerçekte kullanımda pek de tercih etmeyiz ama istisnalar da olmaz değil.)
- Bu çabasız ve doğal görünümde, büyük açıklıkları aşabilmek üzere kullanılan çelik konstrüksiyon ise yine endüstriyel stille özdeşleşmiş önde gelen uygulamalardandır. Yine çelik strüktürlü mobilyalar ve metal aksamlı aksesuarlar da bu stile ait keyifli parçalardandır (özellikle elektrostatik boyalı mat siyah metal aksamlar bu tarz için birebirdir diyebilirim).
-Eğer bir konutsa endüstriyel tarzı uygulayacağımız alan, burada herhangi bir ticari mekândan farklı olarak ev sıcaklığı dengesini de iyi korumamız gerekir. Zira tuğla, metal, beton gibi endüstriyel stille özdeşleşmiş dokular, yapıları gereği soğuk malzemelerdir. Konutta daha sıcak malzemelerle bunu dengeleyebilmek mümkündür. Örneğin doğal ahşap parkeler, geniş yapraklı yeşil bitkiler, taba rengi deri döşemeden imal edilmiş koltuklar ortama sıcaklık katacaktır.
-Oturma alanlarında, özellikle masa ve sehpa tablalarında, metalle birlikte cam kullanmak endüstriyel stile atıfta bulunacaktır.
-Mutfakta alın seramiği yerine yine tuğla kaplama kullanabilir, üst dolap yerine ahşap, cam ya da metal raflar tercih edebiliriz. Tezgâh tercihimizi kuvars yüzeylerin mat dokulu gri ve onun tonlarındaki modellerinden seçmemiz endüstriyel stile uygun olacaktır.
Çıkış noktası bir uyarlama ve yeniden işlevlendirme noktasına dayandığından eşyaları kendi işlevi dışında kullanmak yine bu tarza hoş bir atıf olacaktır. Örneğin yatak ya da oturma elemanı olarak kullanılan ahşap yük paletleri, aplik olarak kullanılan metal tesisat boruları gibi dokunuşlar bunlardan bazılarıdır. Edison ampülleri ve yaydığı sarı renkteki ışık, bu stilin bir diğer ayrıntısı olarak kullanılabilir.
Modern stile gelecek olursak; bu stil yirminci yüzyılda ortaya çıkmış, kendinden önceki dönemlerin yoğun süslemeci, maksimalist bakış açısına tepki olarak meydana gelmiştir. Ana fikrini soyut düşünce, işlevsellik, sadelik ve basit formlara dayandırır. Bu stili uyarlarken dikkat etmemiz gereken husus seçici davranmaktan geçer. Abartıdan uzak durup; dengede, net ve temiz görünümü yakalamak nihai amaç olmalıdır.
-Modern stili yaşam alanlarımıza nasıl taşıyacağımıza bakacak olursak öncelikle nötr renk paleti tercih etmemiz gerektiğini söylemek gerekir. Beyaz, bej, gri tonları, genellikle tek renk kullanılmaktadır. Konutlarda salonda; rahat keten döşemelerden, yalın formlarda imal edilmiş koltukları tercih edip, kapitone ve desenli döşeme gibi uygulamalardan uzak durulur. Çok dokulu olmamak ve belirgin hareler içermemek şartıyla homojen desende ahşap yüzeyleri temiz lake bitişlerle kombinleyebiliriz. Yine tek renk desensiz halılar ve perdeye alternatif jaluzi ya da venti perde uygulamaları modern stilde kullanılabilecek parçalardandır. Bu tarzda genelde salon ve mutfak birleşik kullanılabilir. Hatta daha cesur davranıp açık planlı bir konut dizayn etmek tam da modern stile uygun bir yaklaşım olacaktır. Ayırıcı olarak duvar yerine separatörler kullanılabilir.
-Mutfaklarda ve banyolarda temiz bitişler, minimum derz aralıkları, yekpare yüzeyleri görmek önemlidir. Ankastre beyaz eşyaların seçimiyle, dolaplarımızı devamlı olarak düz yüzeyler olarak görmek modern bir görünüm yakalamaya olanak tanır. Bunun için desensiz lake boyalı ahşap kapaklar, bas-aç menteşelerle kulpsuz tamamlanabilir. Yatak odalarında tercih edilecek mobilyalar yere yakın, gizli baza detaylı olan modellerden tercih edilebilir. Biraz sıcaklık katmak istersek yine ahşap tonlarından yardım alabiliriz.
Modern stilin soyut, yalın ve dingin çizgisi, fark etmeden mekânı soğuklaştırıp monotonlaştırabilir. Bu durumda yapmamız gereken; kırmızı, çivit mavi ya da siyah gibi cesur renkleri barındıran çarpıcı sanat eserleri veya aksesuarları tercih ederek, güzel bir kontrast yakalamak olacaktır.
