Başarılı firmalar dünya pazarına yön veriyor

Asansör sektöründe büyük bir ilerleme kaydeden Türkiye’nin “ihracatçı ülke” konumuna ulaştığını, bunda da Bursa’daki firmaların büyük payı olduğunu dile getiren sektör temsilcileri, denetimlerin artırılması ve yerli teknolojilere daha fazla yatırım yapılması gerektiğine dikkat çektiler.

"Sektör dinamik bir şekilde ilerliyor”

Rıfat Özgür (BURSAD YKB, Uludağ Asansör)

Şu anda derneğimizin 30 üyesi bulunuyor. Bursa’da 100 civarında HEB belgeli firma olmasına rağmen, üye sayımız sınırlı. Bunun temel nedenlerinden biri, bazı eski üyelerimizin sektörden çekilmesi. Ancak bir yandan da yeni firmalar sektöre dahil oluyor. Bu da gösteriyor ki sektör dinamik ve sürekli değişim içinde. Asansör sektörü bir hizmet sektörü olduğu için firmalar açılıyor, kapanıyor, bu da doğal bir süreç. Bizim derneğimizde ayrım yok, katılım gösteren, toplantılara gelen, sektöre katkı sağlayan herkes yönetimde yer alabiliyor. Son dönemde eski nesil büyüklerimiz yönetimi gençlere devretti. Biz de bu bayrağı devralarak sektöre hizmet etmeye devam ediyoruz.

Derneğimizin geçmişten bugüne birçok önemli çalışması oldu. Sektör temsilcilerini bir araya getiren eğitimler düzenledik, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile çeşitli görüşmeler yaptık, büyük katılımlı organizasyonlara ev sahipliği yaptık. Örneğin, bir dönem bin kişilik iftar organizasyonları düzenledik. Ayrıca, bir hastaneye asansör bağışı yaptık. Her firma kendi imkanınca katkı sağladı; biri bacasını verdi, biri kapısını, biri işçiliğini üstlendi. Orman bağışı gibi sosyal sorumluluk projelerine de imza attık. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) ile birlikte eğitim çalışmaları yürüttük. Zaman zaman kurumlara da teknik eğitimler veriyoruz. Asansör sektöründe standartlar sürekli değiştiği için üyelerimizi bu konularda güncel bilgilendirmeye çalışıyoruz.

Elbette sektörümüzde bazı sorunlar da yaşanıyor. En büyük problemlerden biri haksız rekabet. Yeni firmaların sektöre katılmasına karşı değiliz; aksine, işini düzgün yapan, vergisini ödeyen, yasalara uyan, bilgili ve dürüst kişilerin sektöre dahil olması bizi mutlu eder. Büyük firmaların gelmesi rekabeti artırır, bu da hem bizi hem ülkemizi geliştirir. Ancak sıkıntımız, vergisini vermeyen, SGK’sını yatırmayan, yasalara uymayan firmalarla. Biz bu durumu “kaçak dövüşmek” olarak adlandırıyoruz. Sektörde etik kurallar çerçevesinde, düzgün ve şeffaf bir şekilde iş yapmak isteyen herkese kapımız açık. Biz de bu şekilde çalışmak istiyoruz. Ancak mevcut sistemde işimizi yürütmek zaman zaman gerçekten zorlaşıyor. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası iş birliğiyle bir üretim geliştirme programı olan UR-GE programını hazırladık. Birincisini tamamlamıştık, ikincisi için yine başvurduk. Derneğimize üye olan ve üye olmak isteyen asansör firmalarını bu programa katılmaya davet ediyoruz.

“Eğitim programları planlıyoruz”

Semih Bozdemir (BURSAD YKÜ, Bose Asansör)

Diğer kurum ve kuruluşlarla çalışmalarımız, ortak projelerimiz var. Bunlar arasında meslek liseleri başta geliyor. Gençlerin sektöre kazandırılması ve kalifiye eleman yetiştirilmesi adına okullarla iş birliği içindeyiz. Ayrıca Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile sürekli iletişim halindeyiz. Hem onların yönlendirmeleriyle hem de sektörün ihtiyaçlarını aktararak karşılıklı bir diyalog yürütüyoruz. Bir diğer önemli kurum da Mesleki Yeterlilik Sınav ve Belgelendirme Merkezi (MESYEP). Bu yapı üzerinden, sektörde çalışan personelin sahip olması gereken zorunlu belgeleri edindirmeye çalışıyoruz. Hem eğitim hem belgelendirme anlamında MESYEP ile ortak çalışmalar yapıyoruz. Az önce Sayın Başkan'ın da değindiği gibi sektörde ciddi bir haksız rekabet problemi var. Özellikle ‘merdiven altı’ olarak tabir ettiğimiz, bazen de ‘çantacı’ dediğimiz firmalar ciddi sorunlara neden oluyor. Bunlar hem vergisini ödemiyor, hem de yeterlilik belgesi olmadan ya da başka firmaların belgeleriyle iş yapıyor. Bu durum hem rekabeti bozuyor hem de sektörde kaliteyi ve güvenliği düşürüyor. Biz bu konuda hem dernek olarak hem de bakanlıkla iş birliği içinde ciddi mücadele veriyoruz. Bu firmaların tespiti, kapatılması ve gerekli cezaların uygulanması için çaba harcıyoruz. Elbette tamamen önüne geçebilmiş değiliz ama geçmiş yıllara göre bu tarz oluşumların oranını azalttığımızı söyleyebilirim.

Ülkemizde yaşanan ekonomik durgunluk, her sektörü etkilediği gibi bizim sektörümüzü de mutlaka etkiledi. Bu durumla ilgili olarak biz de geleceğe yönelik çeşitli toplantılar yapıyor, planlamalar oluşturuyoruz. Çünkü bazı konuları öngörmemiz gerekiyor. Öngöremediğimiz durumlarda ise adım atarken ister istemez tereddüt yaşayabiliyoruz. Hep birlikte hareket etmemiz gerektiğine inanıyorum. Bu yüzden herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini düşünüyorum.

“Nitelikli ve doğru hizmet verilmeli”

Uğur Yıldırım (BURSAD Bşk. Yrd., ASVİP Asansör)

Avrupa ve dünya ile aramızdaki farkı kapattık. Bunun temel sebeplerinden biri, hizmet yeterlik belgelerinin aktif şekilde kontrol edilmesi ve şirketlerin denetlenmesi oldu. Ayrıca, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın nitelikli kadrolarının olaya müdahil olması, sektörümüzde bir toparlanmaya yol açtı. Bu süreç şu anda da iyi bir pozisyonda devam ediyor. Bakanlık ile iş birliğimiz sürüyor ve durum giderek iyileşiyor. Ancak, grubun dışında kalan ve hizmet yeterlik belgesi olmayan şirketlerin oranı hala yüksek. Yaptığımız görüşmelerde, yaklaşık 100’e yakın şirketin bu belgeye sahip olduğunu, ancak 200’e yakın şirketin belge olmadan faaliyet gösterdiğini öğrendik. Esasında biz, bu insanları ve şirketleri sistemin içine dahil edebilirsek, kontrol edilebilirlik artar. Böylece daha nitelikli ve doğru hizmet vermelerini sağlayabiliriz. Sektörümüze mutlaka katkı ve fayda sağlayacak bu süreçte, istişareleri artırarak, Bakanlığın da derneğimize destek vereceğini düşünüyorum. Dernek olarak öncelikli hedeflerimizden biri, sistemin dışında kalan, kontrol edilemeyen bu şirketleri de grubun içine dahil etmek ve onların daha iyi hizmet vermesini sağlamak.

Öte yandan, müteahhitlerimiz artık sistemlerin kontrolünü daha bilinçli yapıyor; sadece fiyat-performansa değil, ürün kalitesine de önem veriyorlar. Bu da bizim için mutluluk verici. Ne istediklerinin farkındalar, biz de ne sattığımızın. Özellikle Bursa’da kentsel dönüşüm projeleri artık büyük çapta gelişiyor. Güçlü, işi yapabilecek, geçmişe sahip şirketler, nitelikli kadrolarıyla bu projeleri yürütebilecek konumdalar. Tamamen fiyat odaklı değil, şirketlerin arka planındaki geçmişi ve iş yapabilme kapasiteleri de müteahhitler tarafından inceleniyor. Bu durum, hem işverenler hem de işi yapacak meslektaşlarımız için daha iyi sonuçlar doğuracaktır. Bizim dernek olarak düşüncemiz bu yönde.

İstanbul Asansör Fuarı, dünyanın sayılı asansör fuarlarından biri oldu ve çok yoğun talep gördü. Fuar, sektörümüze kalıcı, nitelikli ve doğru sonuçlar doğuran şirketlerin katılımıyla gerçekleşti. Biz de burada yapılan yenilikleri izleyerek, meslektaşlarımızla istişarelerde bulunarak şirketimizin gelişimini sağlıyoruz. Edindiğimiz gözlemleri meslektaşlarımızla paylaşarak, Bursa’daki sektörün daha da ileriye gitmesi için sürekli görüşüyoruz.

Son yıllarda Türkiye, asansör sektöründe müthiş bir ilerleme kaydetti. Bu sayede ithalat ve ihracat dengesi tersine döndü ve artık ülkemiz dünya piyasasında ihracatçı konumunda yer alıyor. Bursa özelinde ise çok kıymetli üretici şirketlerimiz bulunuyor. Bunlardan bazıları, sahadaki bilgileri üretici şirketlere aktararak sürece çok yapıcı ve faydalı katkılar sağlıyorlar. Bu durum, Bursa’yı Türkiye’de asansör üretiminde en önemli şehirlerden biri haline getirdi. Üretici şirketlerimiz önce yerel piyasaya ürün arz ediyor ve orada oluşan olumlu ya da olumsuz sonuçlara göre gelişmelerini sağlıyor. Bu durumu daha da geliştirip, dünya pazarında global bir marka çıkarma yolunda Bursa’daki üretici şirketlerimizi desteklemeye devam edeceğiz.

“Asansör bakımlarınızı mutlaka yaptırın”

Saim Uçak (BURSAD Üyesi, Uçak Asansör)

Asansör üretimini iki grupta toplayabiliriz. Birinci grup üretici firmalar, ikinci grup ise montaj yapan firmalardır. Yabancı firmalar montaj anlamında şu anda yerel piyasada, özellikle Bursa’daki firmalarla başa baş ve daha uygun fiyatlarla hizmet verebiliyorlar. Rekabet edebiliriz her türlü; ancak onların marka değerleri var. Arkalarında güçlü sermayeler bulunuyor. Örneğin bir AVM firması teklif alırken, yapıları ve referansları dikkate alarak karar veriyor. Bu yüzden yerel firmalar, kendi iş yapımızda bazı zayıflıklarımız olduğu için çok tercih edilmiyor. Teknik konularda iyileştirmeler yapıyoruz; eleman yetiştirme ve çalışma alanlarımızda çalışmalarımız sürüyor. Ancak ithal firmalar, bazen zararına da olsa ürün satabiliyorlar, bu nedenle rekabet etmekte zorlanıyoruz.

İhracat konusunda ise daha çok üretici firmalar ön planda. Türkiye’de teknoloji geliştikçe, ihracat yapabilen firma sayısı arttı. Amerika’ya kadar ihracat yapabilen firmalarımız var, teknolojide yakaladığımız noktayı gururla söylüyoruz. Tabii kalite anlamında zaman zaman sıkıntılar yaşanıyor; ama bunları Uğur Bey’in dediği gibi istişare ederek, gördüğümüz hataları belirterek, üretici firmalarımızın düzeltmesini sağlıyoruz. Bursa’da dört tane firmamız üretim anlamında iyi yerlere geldi ve ihracat yapıyorlar. Türkiye sıralamasına da girdiler, başarılı işler çıkarıyorlar, bununla gurur duyuyoruz. Aynı gururu montaj alanında da elde etmek istiyoruz. Ufak tefek ihracatlarımız da var montaj hizmeti olarak. Bursa’da üretici firmalara destek sağlanıyor, bizlere de destek veriliyor. Montaj alanında ise ithal firmalarla fiyat rekabeti zor olabiliyor. Onların fiyatları çok daha uygun olabiliyor. Çünkü milyonlarca adet ürün satabiliyorlar ve üretim maliyetlerini düşürebiliyorlar. Biz daha az sattığımız için, fiyatlarda onlarla yarışamıyoruz. Ancak artık bizim de dünya çapında üretim ve hizmet verdiğimizi rahatlıkla söyleyebiliriz.

Bakımlar konusunda ise müşterilerimize özellikle şunu belirtmek istiyorum; Asansör bakım firmasında TSE belgesi olması zorunlu. Mevzuat gereği, bakım firmalarından bu belge talep edilmeli. Ayrıca asansör bakımları ayda bir kez yapılmalı ve yılda bir kez de belediyenin öngördüğü muayene kuruluşları tarafından kontrol ettirilmelidir. Firmaların kendi bakım formları zaten bulunuyor. Bakımları düzgün yapan firmalar sayesinde asansörlerde sorun çıkmıyor. Ancak bazı yöneticiler yılda bir kez yapılan denetimleri yaptırmıyor veya bakımları ihmal ediyorlar. Bu yüzden bakım ve denetimleri mutlaka iyi firmalara yaptırmak gerekiyor. Fatura talep edilmeli çünkü bazen faturasız bakımlar yapılıyor ve bakımlar düzenli gerçekleşmeyebiliyor. Bakımlar kimi zaman üç ayda bir kişinin inisiyatifine bırakılabiliyor. Yönetici, daha kurumsal firmalarla çalışmalı.

Son olarak, devletin sektörde daha denetleyici olması gerektiğini düşünüyoruz. Hizmet yeterlik belgesi olmayan şirketlerin listesi mevcut ve bunun daha sıkı kontrol edilmesi, sektörün sağlıklı gelişimi açısından önemlidir.