Yurtdışı gayrimenkulün cazip olmasının nedenleri...
Son dönemde, siyasi ve ekonomik belirsizliklerin ve seçim telaşının gölgesinde birçok gayrimenkul yatırımcısı yurtdışı gayrimenkul piyasalarına yöneliyor. Bu tercihlerin ardında bir dizi neden yatıyor.
“Gayrimenkul Yeri” markamız ile geçtiğimiz yıl Aralık ayında gerçekleştirdiğimiz “KKTC Emlak Zirvesi” sonucunda gördük ki; gayrimenkul yatırımcısı parasının döviz karşısında erimediğini görmek, yatırımının döviz karşısında yükseldiğini ve döviz bazında kira getirisi elde etmek istiyor, hal böyle olunca da yatırımlarını yurt dışında değerlendiriyor. Türk yatırımcıların özellikle cazip fiyat ve esnek ödeme seçenekleriyle öne çıkan, çok çeşitli sosyal donatı zenginliği ile yatırım fırsatları sunan KKTC pazarına ilgisi de bu sebeplerden dolayı çok yüksek.
Birçok meslektaşımızın son dönemde yatırımcılarını yurtdışına, özellikle de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) yönlendirmesinin de sebepleri var. Bu sebeplerin önde gelenlerini; yatırımcılarının yurtiçinde yatırımının alım gücü bakımında değerini koruyamaması ve elbette en önemli sorunlardan biri olan mal sahibi & kiracı arasında ortaya çıkan sorunlar olarak sıralayabiliriz, ek olarak da krediye erişimdeki problemler gibi sebepler de yurtiçinde konut alımını yatırım aracı olmanın dışına itti.
Bu ay hem bir yatırımcı olmam sebebiyle hem de gayrimenkul danışmanı gözüyle yurtdışı tercihlerinin sebeplerini sizlere açmak istiyorum.
Çok sayıda yatırımcımız ve meslektaşlarımız ile uzun görüşmeler ve gayrimenkul yatırımı hususunda istişarelerde bulunurken hep önümüze birkaç sebep çıkıyordu.
1. Çeşitlendirme İhtiyacı: Yurtdışı gayrimenkul yatırımları ile portföy çeşitlendirmesini artırmasının yanında farklı coğrafi bölgelerdeki gayrimenkul piyasalarına yapılan yatırım ile riskleri dengeli dağıtma talebi.
2. Daha Stabil Ekonomiler: Bazı ülkeler, istikrarlarıyla öne çıkıyor. Bu ülkelerde gayrimenkul yatırımı yapmak, daha öngörülebilir bir getiri potansiyeli sunuyor ve yatırımcılara güven veriyor.
3. Değer Artışı Potansiyeli: Bazı yurtdışı piyasalarda gayrimenkul değerleri hala büyümeye açık. Doğru seçilen proje ve bölgelerdeki gayrimenkul yatırımları, uzun vadede önemli değer artışı sağlamakta. Örneğin KKTC’de olumlu hiçbir gelişme olmasa da ortalama yıllık % 10-15 oranında döviz bazında değer artışı ile karşılaşmaktayız.
4. Yatırım Kolaylığı: Bazı ülkeler, yabancı yatırımcıları teşvik etmek için çeşitli kolaylıklar sunar, örneğin oturma izni, vatandaşlık v.b. gibi. Ayrıca, düzenlemelerin net olması ve yatırımcı dostu politikalar, yurtdışı gayrimenkul yatırımlarını cazip hale getirmekte.
5. Alternatif Gelir: Döviz bazında kiralama veya turistik amaçlı kullanım gibi çeşitli gelir kaynaklarının, yurtdışı gayrimenkul yatırımlarını daha cazip hale getirdiği ortada. Amortisman sürelerinin 8-15 yıl arasında olması da bunun bir göstergesi. Türkiye’de konut değerinin % 4 ila % 5’i arasında yıllık kira getirisi olduğu ortada ki bu lüks konutlarda biraz daha düşük olabiliyor, bu da amortisman sürelerini muazzam bir sayıya çıkarıyor.
6. Döviz Kurlarının Etkisi: Yatırımcıların Türk Lirası’na göre daha fazla döviz bazında yatırım getirisi elde etmelerine olanak tanıması. Örneğin Bursa ilimizde takip ettiğimiz ve 1 yıldır ilanı sürekli güncellenen, çeşitli dönemlerde fiyat artışı uygulanan ve son 1 yıllık dönemde Türk Lirası bazında sadece %22 fiyat artışına rağmen hala satılmamış konutların olması çok düşündürücü, bu halde bile döviz bazında ortalama %28 değer kaybettiğini görebiliriz, sadece son birkaç ayda bile döviz bazında ortalama %7 değer kaybeden yatırımlar ve yatırımcılar var, maalesef.
Elbette daha birçok sebep yazılabilir, ancak genel olarak bu nedenler başı çekiyor.
Özetle; son bir yılda yurtiçi piyasada gayrimenkul fiyatları tırmanırken, döviz bazında yaşanan kayıplar da göz ardı edilemez. Bazı yatırımcılar, ‘Evin fiyatı göklere yükselirken, benim cebimdeki dolarlar uçuyor’ diye şaka yapıyor. Evet, belki yerel para birimindeki değer artışı sizi sevindirebilir, ama döviz hesabınızda biraz ‘sevinç kırıklığı’ yaşamanız da olası. Bu durumda, yatırımcılar kendi portföylerindeki dengeyi bulmak için akıllıca hareket etmeli, yurtdışı piyasaya hakim, bölgeyi, ülkeyi ve kanunları bilen danışmanlar ile çalışmayı tercih etmeli ve elbette altın değerindeki fırsatları kaçırmamak için acele etmeliler.
Yurtdışı gayrimenkul yatırımları, doğru strateji ve araştırma ile oldukça kazançlı olabilir. Ancak, her yatırım gibi, riskleri de; gayrimenkul yatırımı konusunda uzman bir danışman eşliğinde değerlendirmek ve uzun vadeli bir bakış açısıyla hareket etmek önemlidir.
Sevgi ve saygılarımla.
