Yatırımlar gayrimenkule dönüyor
Sektör temsilcileri, faiz indirimi ve ardından yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.
Kamu bankalarının konut kredisinde yaptığı indirimle başlayan trend, özel bankaların bu yönde attığı adımlarla sürüyor. Sektör temsilcileri bu gelişmeyi, ülke ekonomisinin lokomotif sektörlerinden birisi konumunda olan inşaatta, durgunluğu giderecek önemli bir adım olarak görüyor.
Gelişmeleri değerlendiren Bursalı inşaat sektörü temsilcileri, yaklaşık 1 yıldır süregelen durgunluktan dolayı; sektörde kara bulutların dolaştığını ve bu kara bulutların sektör temsilcilerinde yüzlerin asık olmasına sebep olduğunu hatırlatarak; alınan indirim kararlarıyla birlikte, kara bulutların ortadan kalkmaya başladığını ve bununla birlikte yüzlerin gülmeye başladığına dikkat çekti.
T.C Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun Politika Faizi’nde yaptığı 425 baz puanlık indirim ve alınan bu kararının ardından, kamu ve özel bankalarından peşisıra gelen “konut kredileri”nde indirim yapıldığı duyurularıyla, yatırımlar, yeniden gayrimenkule doğru yönelmeye başladı.
Sektör temsilcileri bu gelişmeyi, ülke ekonomisinin lokomotif sektörlerinden birisi konumunda olan inşaat sektöründeki durgunluğu giderecek önemli bir adım olarak görüyor.
İşte Bursalı inşaat sektörü temsilcilerinin görüşleri…
İMSİAD ve Altıniş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Andıç:
Uzun zamandır sektör olarak talep ettiğimiz konut kredi faizlerindeki düşüş vatandaşlarımız için son derece önemli ve yerinde bir adımdır. Çünkü bugün için konut maliyetleri sadece önceki yıla göre bile yüzde 27,5 artmış durumda, ama konut fiyatları ise hala aynı. Bir daha asla ama asla böyle bir durum olmayabilir. Üstelik aldığınız bu konutu kiraya verdiğinizde her ay 2 bin TL civarında da kazanç sağlarsınız. Şu anda sırf artan maliyetlerin henüz konuta yansıtılmamış olmasından dolayı bile vatandaşımız yüzde 27,5'luk bir kazanç sağlıyor. Şuana kadar bu avantajı gören 35.000’den fazla yurttaşımızın ev hayaline kavuşmuş olması da, halkımızın bu yöndeki beklentisini ortaya koymaktadır. Ayrıca inşaat sektörü olarak, gerek sağladığımız istihdam, gerekse de yüksek yerlilik oranımız ve yine halkımızın konut sahipliği oranının yukarılara çekilebilmesi için konut kredi faizlerinin böyle düşürülmesi son derece yerindedir. Halkımızın da konut kredisi faiz oranlarının 13 ayın en düşük seviyesine indiği şu günlerde uygun fiyatlara konut sahibi olabilme fırsatından artarak yararlanacağına inanmaktayız. Ekonomide güven arttırıcı tedbirlerin daha da hayata geçirilmesiyle, bu faiz indiriminin gerçek anlamda fayda sağlayacağına inanmaktayız. Ayrıca temennimiz, önümüzdeki günlerde mevduat faizlerinde de düşüş görebilmektir.
Tuğ-Kan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı ve BTSO Yönetim Kurulu Üyesi Alpaslan Şenocak:
“Konut indirimleri bayram öncesinde, devlet bankalarının açıkladığı 2 bin 100’e yakın başvuru olmuş. Bu durumun, kararın halk tarafından olumlu karşılandığını gösterir. Bunun piyasaya entegrasyonuyla alakalı biraz daha süreç lazım ama piyasaya olumlu katkıları olacaktır. Psikolojik eşik dediğimiz eşiği aştık. Bundan sonra Eylül ayında TCMB’nin açıklayacağı faiz oranlarında yaşanabilecek indirimle birlikte özel bankaların da faiz oranına 0,99’a çekmesiyle birlikte piyasa daha da rahatlayacaktır. Piyasanın psikolojik olarak rahatlaması, bu seviyede başlangıç oldu. Yılsonuna kadar da bu süreç olumlu bir şekilde ilerlerse, inşaat piyasası 2020 yılında tekrar eski günlerine dönecektir.”
Atış Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Atış:
“Bursa şehrinden bir sektör temsilcisi olarak öncelikle geride bıraktığımız bir yıllık süreçte yaşanan durağanlığa değinmek istiyorum. Yaşanan bu süreci birden çok sebebe bağlayabiliriz. Bu sebeplerden en dikkat çekici olanı bankalarımızın konut kredilerinde uyguladığı yüksek faiz oranlarıydı. MB’nin aldığı kararlar doğrultusunda kamu bankalarının ve özel sektör bankaları faiz oranlarını 0,99 seviyelerine indirmeyi başardı. Bu faiz indirimleri neticesinde sektörde pozitif yönlü gelişmeleri ve olumlu geri dönüşleri hissetmeye başladık. Bankalarımızın da desteğiyle ve özel ödeme seçenekleriyle, el birliğiyle durağanlığı harekete dönüştüreceğimize ve sektör olarak yeniden eski günlere döneceğimize inanıyorum.”
Alpiş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Sertaç Karaalp:
“Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararı ülkemiz ekonomisinin tüm aktörleri adına sevindirici bir gelişme olmuştur. Bu indirim en çok inşaat sektörüne hareketlilik getirmiştir. Sektörümüzün beklediği bu gelişme neticesinde bizim firmamız başta olmak üzere pek çok inşaat firması hemen konut almak isteyenlerin düşük oranlı konut kredisi imkanından faydalanmalarını sağladık. Bu sayede çok ciddi talepler aldık. Faiz indiriminin devamlılığı piyasaları daha da canlandıracaktır.”
Akyükselen İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Celal Demir:
Ömer Kumova İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Kumova:
“Konut Kredi Faiz Oranının bir kerede 0,99’a düşürülmesi, bir kısım kredi kullanarak konut alacak vatandaşlarımızda, acaba bu oran daha da düşer mi sorgulamasının önüne geçecektir öncelikle. Bu ayrıcalıklı imkan daha ne kadar süreyle uygulanır bilemiyoruz, o yüzden nihai alıcıların elini çabuk tutması gerekliliğini hatırlatmak gerekir. Son bir yılda tamamlanmış olan tüm konutlar, eski maliyetlerle yapılmış ve bu süreçte yaşanan %35’lik maliyet artışları henüz satış fiyatlarına eklenmemiştir. Mevcut konut stoğunun azalmasına paralel bu artışlar fiyatlara kademeli olarak eklenecektir. O yüzden bu finansman ayrıcalığı ile konut satın alanlar 1 yıllık süreç sonunda zamansal olarak ne kadar doğru bir yatırım yaptıklarını çok daha iyi anlayacaklardır. Ağustos-Kasım dönemi inşaat sektörünün satış aylarıdır. Böyle bir dönem öncesi bu şekilde bir finansman avantajının sağlanmış olması tamamlanmış yeni konut satışlarını hızlandıracaktır. Emlak kısa veya uzun vade de diğer yatırım argümanlarına göre her zaman daha fazla kazandırır.”
Altın İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Altın:
“Konut satışlarının düşük seviyede olması ve orta-düşük gelirlilere yönelik konut talebi güçlü olsa da yurtiçinde satışların toparlanabilmesi için piyasada faizlerin kalıcı olması ve işgücü piyasasının güçlü kalması gerekiyor. Orta vadede faizler üzerindeki yukarı yönlü riskler sınırlanmış görünse de ihtiyaç sahiplerinin konut alım talebini canlandırmak için faizlerin tek haneli seviyelerde tutulması gerekiyor. Bu nedenle konuta yönelik inşaat sektörünün uzun vadedeki yüksek potansiyeline rağmen, kalıcı toparlanmanın ise zaman alacağı öngörüyorum. Sektör uzun vadede hemen hemen tüm alanlarda yüksek potansiyele sahip olsa da kısa vadeli kamusal destekler ve teşviklere rağmen kalıcı olarak toparlanmakta zorlanıyor. Artan üretim ve finansman maliyetlerine karşılık, gelir ve cirosunu aynı ölçüde artırmakta zorluk çekiyor. Kalıcı toparlanma için finansal piyasalarda istikrarın ve bunun ekonomik birimlerin güveninde oluşturacağı pozitif yansımanın bir an evvel ortaya çıkması lazım. Devletimizin sektörü canlı tutacak enstrümanları devreye alma uygulamalarına devam edeceğini düşünüyorum. Yanı sıra yabancı ilgisinin, hem kurumsal hem de bireysel açılardan süreceğini düşünüyorum. Finans yapısında denge sorunu yaşayan sektör oyuncuları açısından zor bir sürece girildiğini söyleyebiliriz. Son günlerde gündeme gelen kamu bankaları ağırlıklı kredi faizlerinin düşürülmesine ilişkin uygulamalar, sektör açısından dikkatle izlenmeli. Mevduat faizlerinin de düşmesiyle yatırım aracı olarak da, gayrimenkul sektöründe hızlı bir dengeleme ve toparlanma süreci olacaktır diye düşünüyorum.”
Nazar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Şakir:
“Faiz indirimi kararı; hem sektörün hem de vatandaşların adeta dört gözle beklediği bir gelişme idi. Bu gelişme öncesi, 1 yıllık sürede inşaat sektörü paydaşlarının yaşadıkları ortadadır. Pek çok firmabugelişmelere dayanamayıp ticari faaliyetlerine son vermek durumunda kaldı. Aslında bu gelişmenin belki de dikkat çekilmesi gereken yönü de budur. Yani inşaat gibi ülke ekonomisi açısından önemli bir sektörde her önüne gelen faaliyette bulunamamalıymış. Bir musibet bin nasihatten iyidir diye bir sözümüz var. Bu süreçte bunu görmüş oldular ve hatta yaşayarak tecrübe edindiler. İndirim kararıyla birlikte olumlu dönüşler almaya başladık. Bu karar psikolojik olarak insanımıza etki etti ve yönlerini gayrimenkule çevirdiler. O kriz döneminde adeta dibe vuran satışlar, yeni yeni ivme kazanıyor. Açıkça söylemek gerekirse bayram öncesi birkaç satış gerçekleştirdik ve hatta artık; vatandaşlar, alıcılar ve yatırımcılar, konut sormaya ofislerimize gelmeye, aramaya başladılar. Bunlar sevindirici ve umut verici gelişmeler. Yeni faiz indirimi kararlarını bekliyoruz sektör temsilcileri olarak. Bununla birlikte sektör tam anlamıyla bir toparlanma evresine girmiş olacaktır.”
Ergünkent İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Emin Adanur
“Merkez Bankası’nın faiz indirimi kararı piyasaları canlandırmaya başladı bile. Aslında bu olumlu etki daha çok hissedilebilir, yeter ki bankalar kredi kullandırsın. Kamu bankalarından sonra özel bankaların da gerek tüketici kredisinde gerekse konut kredisinde faiz oranlarını düşürüp kısa sürede uygulamaya başlaması lazım. “
Bilim İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Bilim:
“Konut kredilerinin 0,99’a gelmesi, müteahhitleri çok sevindirdi. Fakat beklediğimiz büyük ivme yok. İnsanlar hala paralarını faizde ya da dövizde tutmayı tercih ediyor. Çünkü bir dengesizlik var, insanlar güvenip de borçlanmak istemiyor, isterse 0 faiz olsun. Maliyetlerimiz çok yüksek ama konut fiyatları çok düşük. Burada insanlar faizden ya da dövizden kazanacağı karın daha fazlasını konut yatırımı yaparak kazanabilir ama bu ivmeyi hala sağlayamadık. Bizler gayrimenkul her zaman daha karlıdır ve tam konut alma zamanı diyoruz. 0,99 kredi faizi bizleri mutlu etse de, tam olarak istediğimiz ivmeyi Bursa için sağlayamadı. Ancak konut almak isteyen vatandaşlar için, 0,99 kredi faizi bir moraldir. Eylül’den sonra ivmeyi görmeyi bekliyoruz.”
