Sektörün güçlü sesi: İMSİAD

Bursa’nın alanında önemli bir sivil toplum kuruluşu olan İMSİAD sadece sektörüyle ilgili değil kente dair sorunlarla da dertleniyor.

Çözüm noktasında da üyelerinin yanı sıra akademik odalar ve diğer sektör STK’larıyla iş birliği yapıyor.

Kurulduğu günden bugüne geçen 11 yılda derneğin yaptığı çalışmaları, projelerini İMSİAD Başkanı Mustafa Andıç ve yönetim kurulu üyeleriyle konuştuk.

Röportaj: Nagihan GÖRKEN

MUSTAFA ANDIÇ

İMSİAD BAŞKANI

İMSİAD’ın kuruluşu nasıl gerçekleşti?

2011 yılının sonunda Adil Gökçadır (kurucu başkan) tarafından kuruldu. Şu anda 150 civarında üyemiz var. Derneğimiz, sektör temsilcilerinin bir araya getirilmesi, ortak problemlerde birlikte çözüm aramak, temsiliyet noktasında dernek çatısı altında birleşip, sektörün sorunlarına kamu kurumlarında çözüm aramak amacıyla kuruldu. 11 yılda önemli yol kat ettik. Toplumda ve kamu kurumlarında İMSİAD’ın ciddi bir karşılığı var.

Üyelerinize yönelik çalışmalarınız nelerdir?

Bizim sektörümüzde yönetmelik değişiklikleri çok fazla oluyor. Bu değişiklikleri, üyelerimizin pratikte rahat uygulayabilmeleri için çalışıyoruz. Bu yönetmelik maddeleri masa başında yapıldığı için bazen sahaya uymayabiliyor. O zaman da düzeltmeler gerekebiliyor. Biz o noktada da devreye giriyoruz. Çözüm önerilerimizi, ilgili mercilere iletiyoruz ve bunun takipçisi oluyoruz. Bazı problemler çıkabiliyor; imar planı değişikliği gibi. Mudanya’da ciddi sorunlar yaşadık ve dernek olarak bunun çözümü için mücadele verdik. Pazar oluşturmak için de yurt içinde ve dışında fuar organizasyonları yapıyoruz. Mesela Gayrimenkul Fuarı’nı ilk defa İMSİAD Bursa’ya getirdi. Üyelerimizle birlikte ulusal ve uluslararası fuarlara katılıyoruz. Yine yurt içi ve dışı geziler düzenliyoruz. İnşaatla ilgili yeni ürünleri tanımak için firma ziyaretleri gerçekleştiriyoruz.

Üyeleriniz hangi alt iş kollarında faaliyet gösteriyor?

Üyelerimiz konut ve taahhüt işleri yapan olmak üzere ikiye ayrılıyor. Bir de sanayici kanadımız var. Tuğla, cam, boya, mobilya gibi pek çok sektörde faaliyet gösteren üyelerimiz mevcut. Bunun dışında malzeme satışı yapandan kuyumculuk sektörüne kadar farklı alanlarda da yer alan üyelerimiz var. Yaklaşık 600 şirketten bahsedebiliriz bu anlamda.

Organizasyonel yapınızdan bahseder misiniz?

22 kişilik yönetim kurulumuz var. Biz asil ve yedek diye bir ayrım yapmıyoruz. Sürekli ve dönemsel olmak üzere iki şekilde çalışan komisyonlarımız var. Kentsel Dönüşüm, Etkinlik, Ar-Ge gibi sürekli; Nilüfer, Mudanya gibi dönemsel komisyonlarımız olabiliyor. Konu bazlı komisyonlarımız da var.

Başta İMO ve Mimarlar Odası olmak üzere diğer akademik odalarla iletişimiz nasıl? Ortak çalışmalar yapıyor musunuz?

Bizim aramız herkesle çok iyi. Akademik odalar ise bizim paydaşlarımız. Dolayısıyla sektörde yaşanan birçok problem de ortak. Bu nedenle de dernek olarak akademik odalarla yakın diyalog içindeyiz. Ayrıca şehrimiz için yapılacak olan çalışmalarda da müşterek hareket etmek istiyoruz. 2017 yılından bu yana akademik odalarla birlikte hareket ediyoruz ve son yıllarda bu iş birliğini daha da geliştirdik. Sektörümüzdeki STK’larla da birlikte çalışıyoruz; BURTİMDER, DEMSİAD gibi… Üniversitelerimizle (BUÜ ve BTÜ) iş birliği protokollerimiz var.

İnşaat sektörünün ekonomik potansiyeli nedir?

Sektörün potansiyeli oldukça yüksek. 4-5 sene öncesine gittiğimizde direkt yüzde 7 mertebesinde ekonomiyi oluşturan bir sektör. Tetiklediği 200’ün üzerinde sektörle de bu yüzde 25’in üzerine çıkabiliyor. Bu çok büyük bir hacim. Ayrıca istihdam açısından bakarsak, 2.2 milyon direkt çalışanımız var. Tetiklediğimiz sektörlerle birlikte çalışan sayısı 6 milyona çıkıyor. Son dönemde sektördeki duraklama sadece sektörün değil ülkenin de kaybı. Son yıllarda çalışan sayısı azaldı. Şu anda 1.7 milyon direkt iş verdiğimiz çalışan sayısı. Henüz gelişimini tamamlamamış bir ülkeyiz biz. Dolayısıyla inşaat sektörünün durması mümkün değil.

ŞEREF DEMİR

İMSİAD BAŞKAN YARDIMCISI

Bursa inşaat sektörüne yönelik değerlendirmeleriniz? Bursa konut stoku ne durumda? Kentsel dönüşümde yol haritası nasıl olmalı?

Bursa hızlı büyüyen bir şehir. Bunun sonucunda da konut talebi doğuyor. Ama şu an talebi karşılamayan bir arz söz konusu. Arsa ile ilgili sıkıntılarımız var. Maliyetlerimizin yüzde 50’sini oluşturuyor. Buna çözüm bulursak talebin daha da artacağını düşünüyorum. Kentsel dönüşüm hem Bursa’nın hem de ülkemizin olmazsa olmazı. Ülkemizin beka sorunu. 6-7 milyon civarında riskli yapı söz konusu ülke genelinde. Bursa’da da yaklaşık 700 bin civarı riskli yapı var. Bunlar acilen dönüştürülmeli. Kısmen Yıldırım bölgesinde kentsel dönüşüm olsa da yeterli düzeyde değil. Emtia fiyatlarının artışından dolayı mevcut olan kentsel dönüşüm çalışmaları da sekteye uğradı. Burada asıl görev kamu erkine düşüyor. 6306 sayılı kanun özellikle yerel yönetimlere yetki ve sorumluluklar yüklüyor. Bu konuda da sıkıntılar yaşıyoruz. Bunun yanı sıra kentsel dönüşümde zihniyet dönüşümüne de ihtiyacımız var. Geçmişteki yanlış uygulamalar nedeniyle vatandaş yıpranmış, ömrünü doldurmuş binasını yenilemek ve üstüne para almak istiyor. Bu yaklaşımdan vazgeçildi. Nüfusun 3/2’sinin 1. derece deprem bölgesinde olduğu bir ülkede yaşıyoruz. Bu konuda vatandaş bilinçlendirilmeli.

Kamu kurumlarına, kamuoyuna yönelik mesajlarınız?

Sektör, 250 alt sektörü de barındırdığı için sıkıntılarımız hiç bitmiyor. Yapı denetim bunlardan biri. Şu anda yapı denetim firmalarının bile kabullenmekte güçlük çektiği bir yapı ile karşı karşıyayız. Müteahhitlik sınıflandırılması kanunu ile ilgili farklı bir bakış açısı var. Çoğu kesim için müteahhit sadece rant peşinde koşan bir profil. Kamuda bu imajı kırmak gerekiyor. Diğer sektörlerden farklı bir sektörüz. Bizim istihdam ettiğimiz kesim, toplumun en alt kesimi. İnşaat sektörünün durağanlaştığı bir dönemde adli vakalarda artış oluyor. Kamunun sektörümüze destek vermesi lazım. Maliyetler çok arttı ve mevzuatları değiştirmesi gerekiyor.

İDRİS HAVUZ
İMSİAD BAŞKAN YARDIMCISI

İnşaat sektörüne “rant” eleştirileri yapılıyor bazı ortamlarda. Bu eleştiriye karşı ne söylemek istersiniz? Son dönemdeki fiyat artışlarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Mesleğin içindeki insanlar olarak böyle bir rant olduğunu düşünmüyoruz. Çünkü biz malzeme ve elemana yetişemiyoruz. Bizim sektörde herkes sendikalaştı ve kendi fiyatlarını kendileri belirliyorlar. Geçen sene 650 milyona liraya orta ölçekli daire sattığımızda bir öngörümüz olabiliyordu ancak şu an daire fiyatları 1.7- 2.2 milyon lira fiyat bandında ama şu parayı kazanabiliyoruz diyemiyoruz. Maliyetleri artık öngöremiyoruz. İthalat ve ihracatın dengeli yapılması için görüşlerimiz oldu. Dış pazara yönelik fiyatlar bizim alım gücümüzü zorluyor. Her sektörde rant olabilir ama inşaat sektöründe özellikle de son dönemde rant olduğunu düşünmüyorum. Ev fiyatları belli bir düzeyde artabiliyorken malzeme fiyatları sürekli artıyor.

İBRAHİM HAKKI DEMİR
İMSİAD YK ÜYESİ

Faaliyet alanınızın öne çıkan sorunları nelerdir? Bu konuda çözüm önerileriniz nelerdir?

Arsa maliyetlerimiz çok yüksek ve arsa bulmakta zorlanıyoruz. Resmi kayıtlarda çok fazla arsa olmasına rağmen oralarda da kaçak yapılaşma yapılmış. Bunu aşmalıyız. Maliyetlerimizin yarısı arsa. Son 5 yıldır sürekli değişen yönetmeliklerle uğraşıyoruz. Böyle olunca proje başlayıp bitene kadar 2-3 defa yönetmelik değişikliği yaşıyoruz. Fiyat artışları öyle bir hale geldi ki takibinde zorlanıyoruz. Öngörülemeyen fiyat artışı da yatırım yapmamızı etkiliyor. Bir an önce fiyat artışlarının tahmin edilebilir olması lazım. Fiyat artışlarının etkilediği bir diğer yön kamu müteahhitleri. Biz işe başlarken bir hesaplama yapıyoruz ama bizim hesabımızın 5-6 katı fazla bir fiyat farkı gelince o işi finanse etmek zorlaşıyor. Devlet düzenleme yaptı ama sorunun çözümünde daha etkili olamadı. Çalışacak insan problemimiz var. En alt işi yapan kişiden en üst yapan kişiye kadar… Mühendis kadrosunda sorun yaşamıyoruz ama o işi yapabilme yeteneğini bulmada sıkıntı yaşıyoruz. Kalifiye usta bulma noktasında ciddi sıkıntımız var. Aileler, çocuklarını belli bir mesleğe yönlendiriyor. Usta, usta yardımcısı da yetişmiyor. Bunun milli eğitim politikası olarak düzenlenip, toplumun önüne konması lazım. Bir de sektör olarak ne popülerse onu yapmaya yöneliyoruz. Konutsa konut, iş yeri ise iş yeri… Kamu bu konuda hangi yapıya ne kadar ihtiyaç olduğu yönünde bir veri ortaya koyarsa bizi yönlendirebilir.

İnşaat sektörü firmalarının ortak hareket etmesi (ticaret, yatırım, ihracat, vs) konusunda çalışmalarınız var mı?

Bizim üyelerimizin bir araya gelip kurduğu bir şirket var. Şu an faaliyetlerini sürdürüyor. Kendi üyelerimiz arasındaki ticareti geliştirmek için de kafa yoruyoruz. Web sitemizde de bununla ilgili bir bölüm oluşturduk. Bu siteden üyelerimiz yararlanabiliyor. Yurt dışında da çalışmalarımız var. En son Özbekistan’a ve ABD’ye gittik. Şimdi İran’a gitmeye hazırlıyoruz. Türkiye denilince hep İstanbul ve Ankara akla geliyor yurt dışında. Yurt dışında Bursa’nın tanıtımını yapıyoruz.

KEMAL BİLİM
İMSİAD YK ÜYESİ

İMSİAD çalışmalarıyla diğer şehirlere de örnek oluyor, federasyonlaşma konusundaki çalışmalarınız ne durumda?

Derneğimiz bir model ülkemiz için. Biz sadece müteahhit ya da sanayicilerimizin değil şehrin tüm konularıyla ilgileniyoruz. Tanıtımından ulaşımına kadar… Hem proje hem de çözüm üretiyoruz, konunun muhataplarını bir araya getiriyoruz. Bir derneğin ötesinde bir modelimiz. 11 yıllık bir tecrübemiz var. Tüm başkanlarımıza teşekkür ediyorum. Biz bu tecrübelerimizi önce bölgemize ardından Türkiye’ye yaymak istiyoruz. Yeni dönemde federasyonlaşma çalışmalarına başladık. Önce çevre illerimizden başlayacağız. Altı il ve ilçe ile bir araya geldik. Pandemi nedeniyle biraz ağır gitmiştik ancak şu an çalışmalarımızı hızlandırdık. Sene sonuna kadar federasyonumuzu kuracağız. Ortak bir çerçevede bir araya gelerek, geniş kitlelere ulaşmak istiyoruz.

LEVENT KAÇAN
İMSİAD YK ÜYESİ

Sektörü düşünen yeni nesle ne gibi tavsiyeleriniz olur?

Bu sektör aslında sadece inşaat mühendisliği ile ilgili bir alan değil. 250’ye yakın kalemi içeren bir sektör. İnşaat mühendisliği anlamında sektörümüzde rakipler çok fazla. 1990’lı yıllarda belli bir sayıda üniversite varken şu an bu sayı 210’a yaklaştı. İnşaat mühendisliğinde 120’ye yakın bölüm açılmış durumda. Kontenjanları da çok fazla. Pandemi bir istihdam sorunu yarattı. Yeni nesil iş bulmak istiyorsa fark yaratmak zorunda. Yeni teknolojileri kullanma, yabancı dil bilme, yeni programları takip etme gibi hususlara önem vermeliler. Staj yapmalılar. Hatta boş zamanlarında mimarlık ofislerinde ya da inşaat firmalarında çalışarak kendilerini geliştirmeleri gerekiyor. Müteahhitlik yapmak isteyenler, özellikle kamu kuruluşlarında yeni yapılacak küçük çaplı inşaatlarla bu sektörü öğrenmeli. Bunları öğrenip, özümseyip sektöre girmeleri onlara avantaj sağlar ve iş hayatlarını geliştirip, iyi gelir elde ederler.

**

Mustafa Andıç
İMSİAD Başkanı

1969 İspir doğumlu. Lise öğrenimini Cumhuriyet Lisesi’nde tamamladı. İTÜ İnşaat Mühendisliği (Sakarya) bölümünden mezun oldu. ABD Daytona Beach Community College’de yabancı dil eğitimi aldı. 1994 yılından bu yana çeşitli firmalarda ortak, şantiye mühendisi/müdürü olarak çalıştı. Bursa Grup İnşaat A.Ş.’de Koordinatörlük görevini sürdürüyor. İMO Bursa Şubesi ve BTSO üyesi.

**

Şeref Demir
İMSİAD Başkan Yardımcısı

1970 Ağrı doğumlu. İlk ve orta öğrenimini Ağrı merkezde yaptı. Lise öğrenimini Bursa’da tamamladı. Lisans eğitimini işletme bölümünde yaparak 1991 yılında baba mesleği olan tekstil sektörü ile iş hayatına atıldı. 1997 yılında kısa dönem askerlik vazifesini yaptı. On yıllık işletme yöneticiliği deyiminden sonra sektör değiştirerek ortağı olduğu inşaat aile şirketini kurdu. Devam etmekte olduğu inşaat sektöründe, sektöre yön veren bir firmanın ortağı ve yönetim kurulu başkan vekili sıfatı ile yöneticilik yapmaktadır. Bu süre zarfında çeşitli sivil toplum kuruluşlarının değişik kademelerinde görevlerde bulundu. Halen İMSİAD Başkan Yardımcılığını ve Kentsel Dönüşüm Komisyon Başkanlığını yürütmektedir. Evli ve beş çocuk babasıdır.

**

İDRİS HAVUZ

İMSİAD Başkan Yardımcısı

1967 Rize doğumlu. 1984 yılında iş kurmak üzere Rize’den Bursa’ya geldi. Kereste imalatı ile başladığı iş yolculuğuna inşaat malzemeleri satışını da ekledi. Ardından Yap-Sat Müteahhitlik hizmetleri vermeye başladı. Havuzoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı ve 4 çocuk babası.

**

İbrahim Hakkı Demir

İMSİAD YK Üyesi

1977 yılında Trabzon’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Trabzon’da bitirdi. 1998 yılında KTÜ İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 2005 yılında da Uludağ Üniversitesi İşletme bölümünden mezun oldu. 1998 yılından sonra bir yıl özel sektörde mühendis olarak çalıştıktan sonra askerlik vazifesini yaptı. Askerlik dönüşü aile şirketinde ticarete atıldı. 2002 yılında kendi şirketini kurup inşaat alanında faaliyetlerine devam etti.13. Dönem İMO Bursa Yönetim Kurulu’nda görev aldı. Halen İMSİAD Yönetim Kurulu üyesidir. Evli ve bir çocuk babasıdır.

**

Kemal Bilim

İMSİAD YK Üyesi

1962 Siirt doğumlu. Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi mezunu. Bilim İnşaat Makine Ltd. Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı.1990’lı yıllarda inşaat sektöründe faaliyetlerini yürüttü. İstanbul başta olmak üzere birçok şehirde çeşitli projeleri hayata geçirdi. Otomotiv sektöründe de bir dönem faaliyetlerini sürdürdü. 2006 yılından bu yana Bursa’da Bilim İnşaat firmasıyla inşaat sektöründe çalışmalarına devam ediyor. İMSİAD yönetim kurulu üyesi.

**

Levent Kaçan
İMSİAD YK üyesi

Aslen Trabzonlu aileden olup, 1986 yılında Muş'ta doğdu. Üç yaşından bu yana Bursa'da ikamet ediyor. İlk ve ortaöğretimini Bursa'da, lisans eğitimini Balıkesir Üniversitesi Makina Mühendisliği bölümünde tamamladı. 1982'de kurulan, ilk günden bugüne konut yapımında faaliyet gösteren MAK İnşaat'ın ikinci kuşak üyesi ve yönetim kurulu başkanı. MMG eski yönetim kurulu ve İMSİAD yönetim kurulu üyesi.